10 Năm 'làm dâu Hà Nội' của cùng đồng người Mường

Ở điểm cực Tây của thủ đô, cùng đồng người Mường sau 10 năm thấy chấp nhận với các cải thiện vật chất giản đơn.

Bà Nhận, 77 tuổi, đi chơi Thủ đô lần trước tiên trong đời tháng 10 năm 2016. Cả đời bà chỉ ao ước được đi thăm lăng chưng Hồ, nhưng khoảng phương pháp 50 km từ thôn Hương, phố im Trung (tỉnh Hoà Bình) đến trọng điểm Hà Nội sở hữu bà từng là 1 quãng tuyến đường gian nan vì tuyến phố sá ngày xưa xấu, "đi xe đạp phải dắt, nên chỉ đi bộ thôi".

"Ngày xưa" của bà là thời khắc 200 người dân thôn này chung nhau xem mẫu nón kỳ diệu bằng cái TV đen trắng chạy ắc quy vì chưa mang điện về làng. Chậm tiến độ cũng là những ngày quảy gánh sả, gánh ngô đi bộ ra ngoài "đường to" bán dạo vì ko với cái phương tiện nào đi được trên đường bùn sình, gập ghềnh đá.

Bà Nhận đã đặt chân đến quảng trường Ba Đình sau 8 năm làm mướn dân thủ đô. Ảnh: Ngọc Thành.

Hơn 20 nghìn người dân bốn xã yên ổn Trung, Tiến Xuân, thái bình, Đông Xuân cũng với các câu chuyện "ngày xưa" tương tự, chỉ cách thức "ngày nay" sở hữu 10 năm, trước lúc trở thành một phần thủ đô sau mở rộng.

"Người Mường ở đây ko còn phải bán cồng bán chiêng lấy tiền tậu gạo ăn như trước nữa", ông Đinh Công Long, chủ toạ phường Tiến Xuân giãi bày.

những mong ước giản dị

Mỗi sáng thứ tư, khoảng sân trước cửa trạm Y tế xã Tiến Xuân đông đúc hơn ngày thường. Đã 10 năm nay, những đứa trẻ Tiến Xuân sinh giữa tháng ko còn phải đợi cả tháng để tới ngày tiêm chủng những vắcxin căn bản như trước. Việc tiêm chủng đã được tổ chức hằng tuần.

những gia đình sở hữu trẻ nhỏ và sản phụ nhận được giấy mời tiêm vắcxin qua tin nhắn điện thoại. Cuối buổi tiêm, số vắcxin còn dư sẽ được bảo quản tại chỗ bởi tủ đá chuyên dụng.

"Số hóa" việc phát giấy mời hay được thiết bị máy siêu thanh, máy xét nghiệm và tủ bảo quản vắcxin tiên tiến là điều bác sĩ trưởng trạm nai lưng Văn Long chưa bao giờ mơ đến trước ngày "về có Hà Nội".

Trạm y tế phố Tiến Xuân khang trang, sạch đẹp và đủ trang trang bị để sơ khám cho hàng ngàn lượt người mỗi năm. Ảnh: Ngọc Thành.

Ông nói lại, trước đây, vào ngày tiêm chủng, cán bộ y tế của trạm phải dậy sớm lên Lương Sơn lấy thuốc, chứa trong phích mượn của trung tâm Y tế phòng ngừa rồi tới chiều lại lên trả phích và vắcxin còn thừa. Hai mươi cây số tuyến đường hồi đó đi xe máy mất hơn một tiếng đồng hồ.

mang 34 km2 diện tích ngẫu nhiên và hơn 8.000 người, Tiến Xuân là xã có diện tích và dân số to nhất trong số bốn thị trấn của tỉnh Hòa Bình được sáp nhập về Hà Nội. Nhưng thời còn ở Hòa Bình, số lượt người đi khám tại trạm y tế phường hàng năm chỉ đếm trên đầu ngón tay. Người dân đã quen mang việc tự chữa bệnh bằng mẹo hay những mẫu lá thuốc mọc dại vì đi lại quá khó khăn và trang thiết bị khám chữa bệnh nghèo nàn.

Năm 2011, lúc hơn 100 km con đường liên thôn, phố được bê tông hóa, trạm y tế thị trấn được trang bị cơ sở đạt chuẩn đất nước, người dân khởi đầu tậu tới đây nhiều hơn. Năm 2017, ở địa phương này mang hơn 6.000 lượt người được khám chữa bệnh. Tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế của phường cũng đạt trên 80%.

Anh Bùi Văn Thao, trưởng đài truyền thanh phường Tiến Xuân, mở cửa căn nhà quét vôi trắng đối diện UBND thị trấn, khoe "cơ ngơi" 1,7 tỷ được thành thị đầu cơ cho phường năm 2010. Đài truyền thanh thị trấn Tiến Xuân mang 4 máy tăng âm 2000W, 1 laptop, 1 máy ảnh nhiều năm kinh nghiệm, 2 máy thu thanh và 1 phòng thu âm được lắp điều hòa nhiệt độ. Cũng giống như thầy thuốc trưởng trạm y tế, 10 năm trước, anh Thao cũng ko dám mơ về sự khang trang này. Từ phòng thu, bản tin của anh sẽ theo 42 km tuyến đường dây truyền dẫn tới 164 loa phát thanh của 18 thôn.

Anh Thao trong phòng truyền thanh thị trấn Tiến Trung. Ảnh: Ngọc Thành.

Trước lúc có cơ sở như hôm nay, mỗi lần mang tin, anh đều phải đi từng làng, gặp các trưởng thôn nhờ họ thông báo với người dân thôn mình. "Bây giờ chẳng hạn mang cháy, chỉ cần vào phòng thu đọc thông báo là 8.000 dân sẽ nghe thấy", anh náo nức nhắc lại. Phần nhiều những cuộc họp Hội đồng quần chúng địa phương đều được tường thuật trực tiếp công khai. "Người dân đợi nghe loa phát thanh ko khác gì đợi xem chương trình thời sự khi 7h tối".

có anh Thao, thời điểm sáp nhập về thủ đô cũng như việc người con gái Mường xuống dưới xuôi đi lấy chồng xa, nao nức sở hữu mà nhớ tiếc cũng với. Anh từng cảm thấy áp lực sở hữu cường độ làm cho việc theo "phong phương pháp thủ đô" và những máy móc, công nghệ mới anh phải tiêu dùng, "nhưng rồi mãi cũng thấy quen, thấy thích".

Và những trằn trọc

Mười năm trước, cũng như cô gái Mường nghèo về xuôi lấy chồng ko hồi môn, 4 thị trấn của thức giấc Hòa Bình về với Hà Nội, hành trang sở hữu theo chỉ là dòng danh "nơi nghèo nhất thủ đô".

Tại Tiến Xuân, sau 10 năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm trong khoảng 40% xuống chỉ còn hơn 2%. Từ địa phương dựa cốt yếu vào nông lâm nghiệp, nay trong cơ cấu kinh tế phường, ngành nghề này chỉ còn chiếm 50%. Nhà nhà có điện, mang xe máy, ti vi. Trẻ em với thêm các lớp học sở hữu mái xi măng, mang đèn, sở hữu quạt.

Ông phồn thịnh, thôn Hội không phải ngủ đêm ngoài đồng đợi nước về mương, để lấy gầu sòng tát về ruộng nhà mình như trước. Hệ thống thủy lợi lặng Trung đã được hiện đại hóa chục năm nay. Bà Nhận không còn phải quảy gồng gánh đi bán hàng ngoài "đường to". Thương buôn hiện nay đánh xe vào tận sân nhà bà mua sả, tậu ngô, sắm cá, sắm gà. Các con phố thôn Hương - điểm cực Tây của Thủ đô, được bê tông hóa từ năm 2009.

Chị Đào thôn Bãi Dài đã không quanh quẩn ra Xuân Mai hay xuống Sơn Tây mua Tết mà đi ô tô buýt vào hẳn trọng tâm Hà Nội. Chị bảo, chưa bao giờ nghĩ được sở hữu thể "xuống Hà Nội" thuận tiện như thế.

Nhưng chủ toạ xã Tiến Xuân, dù lạc quan, vẫn còn phổ biến trằn trọc về mảnh đất mình đang sống. Địa hình xa xôi là thứ chẳng thể đổi thay. Trình độ dân trí vẫn phải chăng và đời sống còn khó khăn, hướng lớn mạnh kinh tế chưa bền vững.

dân cày thị trấn yên ổn Trung đã mang phương tiện cơ giới hoá. Ảnh: Ngọc Thành.

Năm 2008, tiến trình sáp nhập về thủ đô đi kèm với siêu thành thị Tiến Xuân. Ngay trước ngày "về Hà Nội", một.200 hecta của xã Tiến Xuân và Đông Xuân được UBND thức giấc Hòa Bình thu hồi giao cho chủ đầu cơ Sudico để làm một trong những khu thị thành lớn nhất miền Bắc. Nhưng cũng như căn số của rất nhiều đại Dự án phía Tây Hà Nội lúc chậm triển khai, đến nay khu thành thị này vẫn nằm trên giấy. Chủ đầu tư mới phóng thích được một phần mặt bằng rồi để Công trình treo, gây cạnh tranh cho công việc địa chính và kế hoạch cung cấp ở địa phương.

Sau 10 năm chờ đợi, đến cuối năm ngoái, UBND thị thành Hà Nội vẫn khẳng định Công trình đang "tạm giới hạn khai triển để chờ duyệt y quy hoạch Khu tỉnh thành vệ tinh Hòa Lạc".

Cực Tây của Hà Nội không sắp có thêm Dự án đầu cơ đáng nói nào từ thời khắc Đó. Cơn sốt đất quãng các năm 2010 chỉ tạo ra hàng loạt những "trang trại nghỉ dưỡng" nhỏ trên những sàn tìm bán bất động sản, vẫn chỉ là những mảnh đất sở hữu tường bao được người giàu ở Hà Nội trao đi bán lại tới tận hôm nay.

Thu nhập bình quân đầu người của khu vực này, dù đã cải thiện, mới đạt 38 triệu đồng/người/năm, tương đương 1 nửa so với bình quân đầu người của thị xã Thạch Thất và bằng khoảng một phần ba so có mặt bằng chung của thủ đô.

Sự dị biệt của "cán bộ thủ đô mới" ở Tiến Xuân vẫn với thể nhận ra rõ. Trên bàn của anh Thao, những bản tin ko in trên giấy gram bình thường. Anh xin lại văn thư xã giấy in một mặt để tận dụng nốt trang còn trắng.

Vnexpress